Ten najsłynniejszy teatr Krakowa dominuje swą – jak na krakowskie warunki – monumentalną bryłą w zabudowie Placu św. Ducha. Zbudowano go w stylu eklektycznym, nawiązującym jednak wyraźnie do rodzimej architektury (powtórzenie maszkaronów z Sukiennic!) w latach 1891-1893, architektem był Jan Zawiejski. Jednak należy pamiętać, że decyzja o budowie tego nowego teatru miejskiego była niezwykle kontrowersyjna. Otóż by zyskać miejsce pod budowę, zdecydowano się wyburzyć średniowieczne zabudowania związane ze szpitalem św. Ducha. To właśnie dlatego Jan Matejko demonstracyjnie oddał prestiżowe „berło panowania w sztuce”, które otrzymał od władz miasta, gdyż nie chciał „panować w sztuce” w mieście, które nie szanuje pamiątek historii… Tak czy inaczej, teatr – ufundowany ze składek społeczeństwa – stanął i otrzymał imię Aleksandra Fredry. Dopiero w 1909 r., czyli w setną rocznicę urodzin Juliusza Słowackiego to właśnie wieszczowi ostatecznie przypadł patronat nad teatrem.

Gmach teatru im. Juliusza Słowackiego słynie z kurtyny autorstwa Henryka Siemiradzkiego. Wnętrza teatru można zwiedzać z lokalnym przewodnikiem – wówczas możliwe jest także wejście od teatralnej garderoby związanej z wieloma słynnymi aktorami i reżyserami, takimi jak Ludwik Solski czy Juliusz Osterwa.

Warto zaznaczyć, że właśnie w tym teatrze w roku 1901 odbyła się prapremiera „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego, a wcześnie, w 1896 roku – pierwszy na ziemiach polskich pokaz filmowy.