Ta wczesnogotycka świątynia pod wezwaniem św. Franciszka z Asyżu, położona między Plantami a ulicą Grodzką, to jeden z najciekawszych kościołów Krakowa. Ufundował go książę Bolesław Wstydliwy, który zresztą w jednej z tutejszych kaplic jest pochowany, mianowicie w kaplicy błogosławionej Salomei.

Wnętrze kościoła doszczętnie spłonęło podczas straszliwego pożaru z 1850 roku, który strawił tę część miasta, dlatego zrodziła się potrzeba ponownego jego zaaranżowania. Szczęśliwie zatrudniono do tego genialnego i wszechstronnego artystę, Stanisława Wyspiańskiego, który zaprojektował sławetne polichromie oraz witraże. Wśród tych ostatnich najsłynniejszy, cieszący się także mianem najsłynniejszego witrażu w Polsce to „Stań się” – monumentalny witraż przedstawiający Boga Ojca wydobywającego świat z chaosu (potocznie zwany tez stworzeniem świata).

Bezpośrednio do kościoła przylegają zabudowania klasztoru ojców franciszkanów, jest też wewnętrzny ogródek otoczony krużgankami, tzw. wirydarz. Na krużgankach można zobaczyć cenne pozostałości średniowiecznych polichromii oraz galerię biskupów krakowskich, począwszy od św. Stanisława, na Karolu Wojtyle skończywszy.

Ciekawym obiektem jest też kaplica Męki Pańskiej, którą od wieku XVI opiekuje się Arcybractwo Męki Pańskiej. Odbywają się tu w każdy piątek Wielkiego Postu niezwykłe nabożeństwa Gorzkich Żali z udziałem członków Arcybractwa. Nabożeństwa te są całkowicie unikatowe w skali Polski i przyciągają nie tylko krakowian, ale i turystów, którzy chcą zobaczyć m.in. anonimowych, ubranych w habity i zakapturzonych członków Bractwa niosących procesyjnie symbole przemijania życia ludzkiego (kości, czaszki). W kaplicy tej warto też zwrócić uwagę na gród błogosławionej Anieli Salawy oraz na kopię Całunu Turyńskiego.  Cennym zabytkiem jest droga krzyżowa autorstwa Józefa Mehoffera.

Należy jeszcze wspomnieć o kaplicy matki Boskiej Bolesnej, która nie jest dostępna do zwiedzania z racji na adorację Najświętszego Sakramentu (wstęp tylko na modlitwę). Znajduje się tam późnośredniowieczny obraz przedstawiający Maryję — tzw. Smętną Dobrodziejkę Krakowa. Obraz słynie łaskami.

Zdjęcie: Jan Mehlich (GNU Free Documentation License)